വിചിത്രമായ ചിരി

  

സദാനന്ദ പണിക്കർ ചെറിയ തോതിൽ ഓഹരി വിപണിയിൽ പണം ഇട്ടിരുന്നു . വലിയ തുകകൾ നിക്ഷേപിക്കാനുള്ള സാമ്പത്തിക ശേഷി അദ്ദേഹത്തിനില്ലായിരുന്നു. അതിനാൽ മിക്ക ദിവസങ്ങളിലും അദ്ദേഹം "മെയ്ക് മി റിച്" എന്ന ബ്രോക്കറേജ് സ്ഥാപനത്തിൽ കുറച്ച് സമയം ചെലവഴിക്കുകയും ഒരേ ദിവസം ഓഹരികൾ വാങ്ങിയും വിറ്റും ഏതാനും തുക സമാഹരിക്കയും ചെയ്തു. എന്നിരുന്നാലും, ചില ദിവസങ്ങളിൽ അദ്ദേഹത്തിന് പണം നഷ്ടപ്പെടുമായിരുന്നു.
ഒരു ദിവസം, അടുത്ത് വരാനിരിക്കുന്ന ഒരു ബ്ലൂ-ചിപ്പ് ഓഹരിയെക്കുറിച്ചു ഒരു സൂചന അയാൾ കേട്ടു. അത് കുതിച്ചുയരുമെന്ന് പ്രവചിക്കപ്പെട്ടിരുന്നതിനാൽ ഒരു നല്ല തുക നിക്ഷേപിക്കുകയും ചെയ്തു. അപ്പോൾ പിന്നിൽ ആരുടെയോ ഒരു വിചിത്രമായ ചിരി അയാൾ കേട്ടു. തിരിഞ്ഞു നോക്കിയപ്പോൾ ആരും അവിടെ ഉണ്ടായിരുന്നതുമില്ല. ഒരാഴ്ച കഴിഞ്ഞപ്പോൾ, ആ ഓഹരി തകർന്നു. കമ്പനി, അക്കൗണ്ടുകളിൽ വ്യാജം കാണിച്ചതിനാൽ നിയമനടപടി നേരിടുകയാണെന്നും മറ്റും മാധ്യമ റിപ്പോർട്ടുകൾ വെളിപ്പെടുത്തി.
പണിക്കർ ദീർഘകാലമായി കോടതിയിൽ ഒരു പൂർവ്വിക സ്വത്ത് കേസ് നടത്തുകയും നിയമ ചിലവിനായി വലിയൊരു തുക ചെലവഴിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു. കേസ് ശക്തമാണെന്നും ഉടൻ തന്നെ വിധി പുറപ്പെടുവിക്കുമെന്നും അദ്ദേഹത്തിന്റെ അഭിഭാഷകൻ ഉറപ്പുനൽകി. വാദം കേൾക്കുന്ന ദിവസം, അദ്ദേഹം മറ്റൊരു പട്ടണത്തിലെ ജില്ലാ കോടതിയിലേക്ക് നേരത്തെ പുറപ്പെട്ടു. കോടതിമുറിയിൽ പ്രവേശിച്ചപ്പോൾ, പിന്നിൽ നിന്ന് അതേ വിചിത്ര ചിരി കേട്ടു ഞെട്ടി, അയാൾ തിരിഞ്ഞു നോക്കി. പക്ഷേ വീണ്ടും, അവിടെ ആരും ഉണ്ടായിരുന്നില്ല. അത് അസ്വസ്ഥതയുടെ ഒരു വിറയൽ അയാളിൽ ഉളവാക്കി. തന്റെ പേര് വിളിച്ചപ്പോൾ അയാൾ തിടുക്കത്തിൽ അകത്തേക്ക് കയറി. കോടതി, അയാൾക്കെതിരെ വിധി പുറപ്പെടുവിച്ചപ്പോൾ ഞെട്ടിപ്പോയി. മാത്രവുമല്ല, എതിർ കക്ഷിക്ക് ചെലവ് നൽകാനും ഉള്ള ഉത്തരവും തുടർന്ന് ഉണ്ടായി. വിചിത്രമായ ആ ചിരിയെക്കുറിച്ചു ഓർത്തപ്പോൾ, ഭയപ്പെട്ടുവെങ്കിലും , താൻ ഒരു യുക്തിവാദിയാണെന്നും അന്ധവിശ്വാസിയല്ലെന്നും സ്വയം ശകാരിച്ചു, അയാൾ ആശ്വസിച്ചു.

അയാളുടെ അച്ഛൻ രാഘവ പണിക്കരും ഒരു ഇടതു സഹയാത്രികനും നിരീശ്വരവാദിയും ആയിരുന്നല്ലോ.അയാളുടെ തണലായി ജീവിതം ഹോമിച്ച പ്രായമായ അമ്മ, രാഘവേട്ടന്റെ വേർപാടിന് ശേഷം, അടുത്തുള്ള അമ്പലവും  'പതീത പാവന സീതാറാം' ആയും ദിനങ്ങൾ തള്ളിനീക്കി. സാമാന്യം നല്ല ജോലിയും വരുമാനവും ഉള്ള മകനെ വിവാഹം കഴിക്കാൻ നിർബന്ധിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു. അത് വൈകിപ്പിക്കാൻ ഒരു കാരണവുമില്ലായിരുന്നു. ഒടുവിൽ അവൻ സമ്മതിച്ചപ്പോൾ, അമ്മ അതിയായി സന്തോഷിച്ചു. അവർ പെട്ടെന്ന് തന്നെ അനുയോജ്യമായ ഒരു പങ്കാളിയെ കണ്ടെത്തി.
അയാളെക്കാൾ വിദ്യാഭ്യാസമുള്ള, മികച്ച ജോലിയുള്ള ഒരു സുന്ദരി- സാധന . ഇരുവരും പരസ്പരം ഇഷ്ടപ്പെട്ടു.
വിവാഹദിവസം തീരുമാനിച്ചു. ചടങ്ങിന് ബന്ധുക്കളും സുഹൃത്തുക്കളും ഒത്തുകൂടി. താലി കെട്ടിനുള്ള ശുഭമുഹൂർത്തം വന്നെത്തി. പുരോഹിതൻ ഉച്ചത്തിൽ മന്ത്രങ്ങൾ ചൊല്ലാൻ തുടങ്ങി. ഉറ്റവർക്കൊപ്പം കൈകളിൽ മംഗലസൂത്രവുമായി പണിക്കർ മണ്ഡപത്തിലേക്ക് വധുവിന്റെ അടുത്തേക്ക് നീങ്ങി. നാദസ്വരവും താളമേളങ്ങളും കാതടപ്പിക്കുന്ന ശബ്ദം സൃഷ്ടിച്ചു. ചുറ്റുമുള്ള പുഞ്ചിരിക്കുന്ന മുഖങ്ങൾക്കിടയിൽ പണിക്കർ താലിമാലയുടെ കെട്ടഴിക്കാൻ കുനിഞ്ഞപ്പോൾ,  ചുറ്റുമുള്ള    കോലാഹലങ്ങൾ ക്കിടയിലും പെട്ടെന്ന് പഴയ അതേ വിചിത്രമായ ചിരി അയാൾ വ്യക്തമായി കേട്ടു . ഇത്തവണ, ഒന്നല്ല, രണ്ടുതവണ. പണിക്കരുടെ മുഖം വിളറി, വിയർത്തു, ഭയത്താൽ കാൽമുട്ടുകൾ കൂട്ടിയിടിച്ചതുപോലെ, തളർന്നുപോയി. പുരോഹിതന്റെ നിർദേശപ്രകാരം , അഭിനന്ദനങ്ങളുടെയും ആശംസകളുടെയും കോലാഹലങ്ങൾക്കിടയിൽ അയാൾ തിടുക്കത്തിൽ താലിച്ചരട് മൂന്ന് കെട്ടുകൾ കെട്ടി. എന്നിരുന്നാലും, ഒരു പ്രേതത്തെ കണ്ടതുപോലെയുള്ള അയാളുടെ ചാരനിറത്തിലുള്ള ഭാവം പലരും ശ്രദ്ധിച്ചു. വധു ആശങ്കയോടെ അയാളെ നോക്കി. ആരോ അയാൾക്ക് ഒരു തണുത്ത പാനീയം കൊണ്ടുവന്നു കൊടുത്തു .

ചടങ്ങുകളെല്ലാം അവസാനിച്ചു എല്ലാവരും മടങ്ങി.
പിന്നീട്,അന്നത്തെ ആദ്യ രാത്രിയിൽ, മുറിയിൽ വധു വരന്മാർ ഒരുമിച്ചിരിക്കുമ്പോൾ, സാധന അയാളോട് ചോദിച്ചു, "ഞാൻ നിങ്ങളോട് ഒരു കാര്യം ചോദിക്കട്ടെ?"
അയാൾ തലയാട്ടിയപ്പോൾ അവൾ തുടർന്നു,  "വിവാഹത്തിന് ഞാൻ തല കുനിച്ചപ്പോൾ നിങ്ങളുടെ മുഖം വിളറി, വിയർക്കുന്നുണ്ടായിരുന്നു. ഇത്രയും സന്തോഷകരമായ ആ നിമിഷത്തിൽ വളരെ ദുഃഖിതനായി നിങ്ങളെ കണ്ടല്ലോ. എന്നെ ഇഷ്ടമായിരുന്നില്ല എന്നുണ്ടോ ?."
അയാൾ മുഖത്ത് ഒരു കൃത്രിമ പുഞ്ചിരി വരുത്തി, "ഏയ് ഒന്നുമില്ല" എന്ന് മറുപടി നൽകി.
അവൾ അയാളെ കൂടുതൽ നിർബന്ധിച്ചപ്പോൾ, മുൻ സംഭവങ്ങൾ വിവരിച്ചുകൊണ്ട് അയാൾ പറഞ്ഞു, "ഇന്ന് വീണ്ടും അതേ വിചിത്രമായ ചിരി ഞാൻ കേട്ടു, ഇത്തവണ രണ്ടുതവണ - ഞാൻ താലിച്ചരട് കെട്ടഴിക്കാൻ കുനിഞ്ഞപ്പോളാണത് . അത് എന്നെ നടുക്കി."
സാധന ചിരിച്ചുകൊണ്ട് അയാളെ കളിയാക്കി, " ഇത്ര മടയനും അന്ധവിശ്വാസിയുമാണ് നിങ്ങൾ എന്ന് ഞാൻ കരുതിയില്ല. ആ കമ്പനിയെക്കുറിച്ചും അക്കൗണ്ടുകൾ തട്ടിപ്പ് നടത്താൻ അവർ പ്രൊമോട്ടർമാരുമായി എങ്ങനെ     ഒത്തുകളിച്ചുവെന്നും എനിക്കറിയാം. നിങ്ങൾക്ക് മാത്രമല്ല, എനിക്കും പണം നഷ്ടപ്പെട്ടു, എന്റെ അച്ഛനും നിരവധി സുഹൃത്തുക്കൾക്കും അതെ അബദ്ധം പറ്റി. "
"എന്റെ സ്വത്ത് കേസ് തള്ളിയതിനെക്കുറിച്ചോ ?" അദ്ദേഹം ചോദിച്ചു.
"വസ്തുതകളുടെയും തെളിവുകളുടെയും അടിസ്ഥാനത്തിലാണ് ജഡ്ജിമാർ വിധി പറഞ്ഞത്. ഒരു നിയമപരമായ തീരുമാനത്തെ സ്വാധീനിക്കാൻ, ഒരു ചിരി വരുന്നുവെന്നത് ശുദ്ധ അസംബന്ധമാണ്. അന്ധവിശ്വാസിയായ, നിരക്ഷരനെന്നപ്പോലെയുള്ള ഒരു ആളിനെ എനിക്ക്  ഭർത്താവായി  വേണ്ട.  നിങ്ങൾ വിവേകിയും യുക്തി ബോധവു മുള്ളവ നായിരിക്കും എന്ന് എനിക്ക് ഉറപ്പു തരാമോ ," അവൾ മൃദുവായി പറഞ്ഞു. പിന്നീട് അയാളുടെ മുടിയിൽ തലോടികൊണ്ടു ,പെട്ടെന്ന് മുറുക്കെ കെട്ടിപ്പിടിച്ച് ചുംബിച്ചു .

കൃത്യം ഒരു വർഷത്തിനുശേഷം, സദാനന്ദ  
പണിക്കർ,  ടൗണിലുള്ള ആശുപത്രിയുടെ പ്രസവമുറിക്ക് പുറത്തുള്ള ലോഞ്ചിൽ ആകാംക്ഷയോടെ കാത്തിരിക്കുകയായിരുന്നു. അപ്പോഴാണ്  ഒരു നഴ്‌സ്, വിചിത്ര രൂപഭാവത്തോടെ, 
 അയാളെ അകത്തേക്ക് വിളിച്ചത്. എന്താണ് അയാളെ കാത്തിരിക്കുന്നതെന്ന് ഒരു ഊഹവുമില്ലാതെ, തിടുക്കത്തിൽ മിടിക്കുന്ന ഹൃദയത്തോടെ ,അയാൾ അകത്തു കയറി. പുഞ്ചിരിക്കുന്ന സാധനയേയും രണ്ട് കുഞ്ഞുങ്ങളെ - ഒരു പെൺകുട്ടിയെയും ഒരു ആൺകുട്ടിയെയും - മാറത്തു ചേർത്ത് പിടിച്ചുകൊണ്ട് നിൽക്കുന്ന മറ്റൊരു നഴ്സിനെയുമാണ് അയാൾ കണ്ടത്. അത്ഭുതത്തോടെ അയാൾ കുഞ്ഞുങ്ങളെ
കാണാൻ അടുത്തേക്ക് നീങ്ങിയപ്പോൾ, ഒരു പുഞ്ചിരിയോടെ സാധന അയാളെ കളിയാക്കി ചിരിച്ചു, "താലിച്ചരട് കെട്ടാൻ കുനിഞ്ഞപ്പോൾ ഒന്നിന് പകരം രണ്ട് വിചിത്രമായ ചിരികൾ കേട്ടതു എന്തുകൊണ്ടാണെന്നു എനിക്ക് ഇപ്പോൾ മനസ്സിലായി!".

സമാപനം, സന്തോഷകരം.

"എനിക്ക് നിങ്ങളെ രണ്ടുപേരെയും വളരെ ഇഷ്ടമാണ്. ഒരുപാട് ബഹുമാനവുമുണ്ട്, പക്ഷേ ഇത് എൻ്റെ ജീവിതമാണെന്ന് ദയവായി മനസ്സിലാക്കുക. എനിക്ക് ഇഷ്ടമുള്ള ഒരാളെ കണ്ടുമുട്ടമ്പോൾ എൻ്റെ പങ്കാളിയെ ഞാൻ തന്നെ തിരഞ്ഞെടുക്കും. എൻ്റെ പ്രത്യേക താൽപ്പര്യം അറിഞ്ഞിട്ടും നിങ്ങൾ രണ്ടുപേരും എൻ്റെ ആഗ്രഹം അവഗണിച്ചതിൽ എനിക്ക് വേദനയുണ്ട്," അനുപമ പറഞ്ഞു.

"അനു, ഈ വിഷയത്തിൽ നിന്റെ കാഴ്ചപ്പാടുകൾ എനിക്ക് പൂർണ്ണമായി അറിയാം. വളരെക്കാലത്തിന് ശേഷം ഞാൻ ആ പഴയ സുഹൃത്തിനെ യാദൃശ്ചികമായി കണ്ടുമുട്ടി. ഞങ്ങൾ പഴയ കാലത്തെയും ജീവിതത്തക്കുറിച്ചും സംസാരിച്ചു. നിന്നെക്കുറിച്ച് അറിഞ്ഞപ്പോൾ, അയാൾ തൻ്റെ മകൻ ആനന്ദിനെപ്പറ്റിയും അവന്റെ വിവാഹത്തെക്കുറിച്ചും പറഞ്ഞു. നിനക്ക് അറേഞ്ച്ഡ് വിവാഹങ്ങളിൽ വിമുഖതയാണെന്നും എനിക്ക് ഈ വിഷയത്തിൽ തീർത്തും കൂടുതൽ ചെയ്യാൻ കഴിയില്ലെന്നുമാണ് ഞാൻ അയാളോട് പറഞ്ഞത് " അവളുടെ അച്ഛൻ മറുപടി പറഞ്ഞു.

"പിന്നെ എന്തിനാണ് ഞാൻ ഞായറാഴ്ച അവനെ കാണാമെന്നതിനു സമ്മതിച്ചത്?", അനുപമ.

"ദയവായി മനസ്സിലാക്കൂ, അനു, എനിക്ക് വ്യക്തമായി നിരസിക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. പരമ്പരാഗതരീതിയിൽ വീട്ടിൽ ഒരു മീറ്റിംഗ് ക്രമീകരിക്കുന്നതിന് പകരം, നിങ്ങൾ രണ്ടുപേർക്കും പ്രഭാതഭക്ഷണത്തിന് ഒരു റെസ്റ്റോറൻ്റിൽ കണ്ടുമുട്ടാമെന്ന് അദ്ദേഹം നിർദ്ദേശിച്ചു. ഇത് നിങ്ങൾക്ക് കൂടുതൽ അനൗപചാരികവും സമ്മർദ്ദമില്ലാത്ത ഒരു കൂടിക്കാഴ്ചയാവുമല്ലോ. നിങ്ങൾക്ക് താൽപ്പര്യമില്ലെങ്കിൽ വിവാഹം കഴിക്കാൻ ഞങ്ങൾ നിർബന്ധിക്കില്ല. ആനന്ദിനെപറ്റി കേട്ടപ്പോൾ നല്ലൊരു പയ്യനാണ് എന്നെനിക്കും തോന്നി," അച്ഛൻ.

“ഏത് റെസ്റ്റോറൻ്റ്, ഏത് സമയത്താണ്? അവനെ ഇഷ്ടമായില്ലെങ്കിൽ കൂടുതൽ സംസാരിക്കാതെ ഞാൻ പുറത്തേക്ക് വരും ,” അനുപമ, മൂർച്ചയുള്ള അവളുടെ സ്വരത്തിൽ പറഞ്ഞു.

"വൃന്ദാവനം, മാർക്കറ്റ് റോഡ്. രാവിലെ 8 മണിക്ക്," അച്ഛൻ മറുപടി നൽകി .

പ്രൊഫൈലിലേക്ക് കണ്ണോടിച്ചപ്പോൾ അവൾക്ക് മനസ്സിലായി, എന്തുകൊണ്ടാണ് തൻ്റെ പിതാവ് ആ മനുഷ്യനോട് ഇത്രയധികം താൽപ്പര്യം കാണിക്കുന്നതെന്ന്. വരാൻ പോകുന്ന മരുമകനിൽ വധുവിൻ്റെ മാതാപിതാക്കൾ സാധാരണയായി അന്വേഷിക്കുന്ന എല്ലാ മാനദണ്ഡങ്ങൾക്കും ആനന്ദ് യോഗ്യത നേടി. ഉയർന്ന യോഗ്യതയുള്ള അദ്ദേഹം ഇതിനകം ഒരു മൾട്ടിനാഷണൽ ബാങ്കിൽ ഇടത്തരം പദവി വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. നഗരപ്രാന്തത്തിലെ ഒരു ഗേറ്റഡ് കമ്മ്യൂണിറ്റിയിൽ ഒരു വലിയ വീടുള്ള മാന്യവും സമ്പന്നവുമായ ഒരു കുടുംബത്തിൽ നിന്നാണ് അദ്ദേഹം വരുന്നത്. കൂടാതെ നഗരത്തിനുള്ളിൽ നല്ലൊരു ഫ്ലാറ്റും ഒരു ഇടത്തരം കാറും അയാൾക്കുണ്ടായിരുന്നു.

രാവിലെ 8 മണിയോടെ അനുപമ റെസ്റ്റോറൻ്റിൽ എത്തിയെങ്കിലും ആനന്ദിനെ കാണാനില്ല. പത്തു മിനിറ്റ് കാത്തിരിപ്പിനു ശേഷം അവളുടെ ദേഷ്യം വർദ്ധിച്ചു. അവൾ തിരിച്ചു പോകണമെന്ന് ആലോചിച്ചെങ്കിലും അഞ്ച് മിനിറ്റ് കൂടി അച്ഛനെ ഓർത്തു കാത്തിരിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു. അവളുടെ ഫേസ്‌ബുക്ക് പോസ്റ്റുകൾ ബ്രൗസ് ചെയ്യുന്നതിനിടയിൽ, പെട്ടെന്ന് ആരോ തൻ്റെ അരികിൽ നിന്ന് ഉറക്കെ ചുമക്കുന്നത് അവൾ കേട്ടു. അമ്പരപ്പോടെ അവൾ തിരിഞ്ഞു നോക്കിയപ്പോൾ ഇടത്തരം ഉയരമുള്ള ഒരു മഞ്ഞ ടീ ഷർട്ടിൽ ഒരാൾ,

"അനുപമ, ഗുഡ് മോർണിംഗ് .ഞാൻ ആനന്ദ്." അയാൾ അവളുടെ കൈപിടിച്ച് മുറുകെ പതിവിലും അൽപ്പം കൂടി കുലുക്കി. പരിചയപ്പെടുത്തലിനുശേഷം, അയാൾ അരികിലെ മേശയിലേക്ക് നടന്ന് സുഖമായി ഇരുന്നു. അവളെ തനിയെ ഒരു കസേര വലിച്ചിടാൻ വിട്ടു. കാര്യങ്ങൾ കൂടുതൽ മോശമാക്കാൻ, അവൻ അവളുടെ ഇഷ്ടം ചോദിക്കാതെ തന്നെ ഇഡ്ഡലിയും മസാലദോശയും കാപ്പിയും ഓർഡർ ചെയ്തു. വിശ്രമമില്ലാതെ വിരലുകൾകൊണ്ട് മേശപ്പുറത്ത് താളം ചെയ്തുകൊണ്ടിരുന്നു. ഇത് മറ്റ് ചില അതിഥികളെ അവരുടെ ദിശയിലേക്ക് അന്വേഷണാത്മകമായി നോക്കാൻ ഇടയാക്കി.

തൻ്റെ ഇഷ്ടങ്ങളും അനിഷ്ടങ്ങളും വിശദീകരിച്ചുകൊണ്ട് തൻ്റെ ഭാവി ഭാര്യയിൽ നിന്ന് എന്താണ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത് എന്നതിനെക്കുറിച്ച് അയാൾ ഒരു നീണ്ട പ്രസംഗം തന്നെ ആരംഭിച്ചു. അവൻ അവളുടെ താൽപ്പര്യങ്ങളെയൊ, സ്വപ്നങ്ങളെയോക്കുറിച്ചു അന്വേഷിക്കുകയോ അവളെ സംസാരിക്കാൻ അനുവദിക്കുകയോ ചെയ്തില്ല.
"നിങ്ങൾ മനസ്സിലാക്കുമെന്ന് ഞാൻ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു" എന്നിങ്ങനെയുള്ള വാക്യങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് തൻ്റെ തനിയാവർത്തനം തുടർന്നുകൊണ്ടേയിരുന്നു.
"തനിക്കു തൻ്റെ അമ്മയോട് വളരെ ഇഷ്ടമാണെന്നും ഭാര്യയുടെ പേരിൽ അവർ അസന്തുഷ്ടയാകുന്നത് ഇഷ്ടമല്ലെന്നും, തുടക്കത്തിൽ തന്നെ താൻ വ്യക്തമായി പറയട്ടെ'', എന്നും മറ്റും പുലമ്പിക്കൊണ്ടേയിരുന്നു.

അനുപമക്ക് അവനോടും അവൻ്റെ മ്ലേച്ഛമായ പെരുമാറ്റത്തോടും പെട്ടെന്ന് വെറുപ്പ് തോന്നി. തൃപ്തിയില്ലാതെ ഭക്ഷണം കഴിഞ്ഞ്, അവനോട് എന്തെങ്കിലും ചോദിക്കാനുണ്ടോ എന്ന് അവൻ ചോദിച്ചപ്പോൾ, അവൾ നിഷേധാത്മകമായി മറുപടി നൽകി എഴുന്നേറ്റു. തനിക്ക് അനുകൂലമായ ഒരു മതിപ്പ് ഉണ്ടായി എന്ന് കരുതി അവൻ പറഞ്ഞു,

"നിങ്ങൾ വളരെ നിശബ്ദയാണ്, ഇക്കാരണത്താൽ എനിക്കു നിന്നെ ഇഷ്ടമായി. അധികം സംസാരിക്കുന്ന സ്ത്രീകളോട് എനിക്ക് വെറുപ്പാണ്."

ഉള്ളിൽ പുകയാതെ പ്രതികരിക്കാതെ അനുപമ എക്സിറ്റ് ലക്ഷ്യമാക്കി നടന്നു.

വീട്ടിൽ തിരിച്ചെത്തിയ അവൾ, വിശേഷങ്ങൾ അറിയാൻ ഉത്സുകരായ മാതാപിതാക്കളെ കണ്ടപ്പോൾ, നടന്ന വിശേഷങ്ങളൊന്നും വിശദമാക്കാതെ , പക്ഷേ അവനോടുള്ള തൻ്റെ പൂർണ്ണമായ അനിഷ്ടം അറിയിക്കുകയും വിഷയവുമായി കൂടുതൽ മുന്നോട്ട് പോകരുതെന്ന് അവരോട് അഭ്യർത്ഥിക്കുകയും ചെയ്തു. അവർ നിരാശരായി, അനുപമ ദാർഷ്ട്യക്കാരിയും വിഡ്ഢിയും ആണെന്ന് തീരുമാനിച്ചുറപ്പിച്ചു . 

അന്ന് വൈകുന്നേരം അനുപമ ജിമ്മിലേക്ക് പോകാൻ തയ്യാറെടുക്കുമ്പോൾ അവളുടെ അച്ഛൻ അവളോട് ചോദിച്ചു, "നിനക്ക് എന്നെ എൻ്റെ സുഹൃത്തിൻ്റെ സ്ഥലത്ത് ഡ്രോപ്പ് ചെയ്യാമോ? അയാൾ രണ്ട് ദിവസമായി ഫ്ലാറ്റിൽ വന്നിരുന്നു . നീ അകത്തേക്ക് വരേണ്ടതില്ല, ഞാൻ ഓട്ടോയിൽ വീട്ടിലേക്കു മടങ്ങിക്കോളാം"

അവൾ പെട്ടെന്ന് സമ്മതിച്ചു.

ഫ്ലാറ്റിന് മുന്നിൽ നിർത്തിയപ്പോൾ അവളുടെ അച്ഛൻ്റെ സുഹൃത്ത് അയൽവാസിയോട് സംസാരിക്കുകയായിരുന്നു. അവരെ കണ്ടപ്പോൾ അയാൾ വളരെ സന്തോഷത്തോടെ ഇരുവരെയും അകത്തേക്ക് ക്ഷണിച്ചു.

അവളുടെ അച്ഛൻ പറഞ്ഞു, "ഇല്ല അവൾക്ക് ജിമ്മിൽ പോകാൻ വൈകി. അവൾ വരില്ല, ഞാൻ നിങ്ങളുടെ കൂടെ കുറച്ച് സമയം ചിലവഴിക്കാൻ വന്നതാണ്."

"ഇല്ല, കുറച്ച് നിമിഷത്തേക്ക് അവളെ പോകാൻ ഞാൻ അനുവദിക്കില്ല. അവൾ ഇന്ന് രാവിലെ ആനന്ദിനെ കണ്ടുവെന്ന് എനിക്കറിയാം. അവർ എന്താണ് തീരുമാനിച്ചതെന്ന് എനിക്കറിയില്ല. അവരുടെ തീരുമാനം എന്തായാലും എനിക്ക് കാര്യമില്ല; അനുവിനെ എനിക്കും ഭാര്യക്കും കാണണം." അവൻ അവളുടെ പിതാവിനോട് അയാൾ അപേക്ഷിച്ചു.

എന്ത് ചെയ്യും എന്നറിയാതെ അച്ഛൻ അവളെ നോക്കിയപ്പോൾ അവൾ കാറിൽ നിന്നിറങ്ങി, "ശരി, ഞാൻ അഞ്ച് മിനിറ്റിനുള്ളിൽ വരാം." എന്ന് പറഞ്ഞു.

അവർ സോഫയിൽ ഇരിക്കുമ്പോൾ, അയാളും ഭാര്യയും ഒന്നിച്ചു ചേർന്ന് പറഞ്ഞു, "നിങ്ങൾ രണ്ടുപേരും വന്നതിൽ വളരെ സന്തോഷമുണ്ട്. അനുപമ , മീറ്റിംഗിനെക്കുറിച്ച് ഒന്നും പറയേണ്ടതില്ല." അപ്പോഴാണ്, അവരുടെ ശബ്ദം കേട്ട് ഒരു മുറിയിൽ നിന്ന് ഉയരമുള്ള, സുന്ദരനായ, നല്ല തടിയുള്ള ഒരാൾ വന്നു.

"ആനന്ദ്, ആരാ വന്നിരിക്കുന്നതെന്ന് നോക്കൂ", അവന്റെ അച്ഛൻ പറഞ്ഞു.

അന്ധാളിച്ച ഒരു നോട്ടത്തോടെ അവൾ തൻ്റെ മുന്നിലിരിക്കുന്ന ആ ചെറുപ്പക്കാരനെ ഒരു നിമിഷം നോക്കി അവളുടെ അച്ഛനോട് പറഞ്ഞു, "അച്ഛാ, ഇന്ന് രാവിലെ ഞാൻ കണ്ട ആളിതല്ല, മഞ്ഞ ടീ ഷർട്ടിട്ട, ഉയരം കുറഞ്ഞ, മറ്റൊരാൾ ആനന്ദ് എന്ന് സ്വയം പരിചയപ്പെടുത്തി എന്നോട് സംസാരിച്ചു."

അവളുടെ പിതാവിൻ്റെ സുഹൃത്ത് യുവാവിൻ്റെ നേരെ തിരിഞ്ഞു, "എന്താണ് സംഭവിക്കുന്നത്, ആനന്ദ് ? സമ്മതിച്ചതുപോലെ നിങ്ങൾ ഇന്ന് രാവിലെ ഇവരെ കണ്ടില്ലേ? ഇതാണ് അനുപമ. ആരാണ് നിങ്ങളെ ആൾമാറാട്ടം നടത്തിയ ചാപ്പ്?"

"അച്ഛ , ഞാൻ എല്ലാം വിശദീകരിക്കാം. അതിനിടയിൽ, എനിക്ക് അനുപമയുമായി, ഒന്ന് സ്വകാര്യമായി സംസാരിക്കാമോ?" അവൻ പറഞ്ഞു, ആശ്ചര്യഭരിതയായ അനുപമയുടെ നേരെ തിരിഞ്ഞ് ഒരു മിനിറ്റ് അവളെ തന്റെ മുറിയിലേക്ക് ക്ഷണിച്ചു. ചെറുപ്പക്കാർ അടുത്തുള്ള മുറിയിലേക്ക് മാറിയപ്പോൾ രണ്ട് അച്ഛൻമാരുടെയും മുഖത്ത് ആശയക്കുഴപ്പം കൊണ്ട് വാക്കുകൾ വന്നില്ല.

“ക്ഷമിക്കണം, അനുപമ,, ഞാൻ നിന്നോട് ഒരു വൃത്തികെട്ട തന്ത്രം കളിച്ചു, സത്യം പറഞ്ഞാൽ, അറേഞ്ച്ഡ് വിവാഹങ്ങളിൽ ഞാൻ വിശ്വസിക്കുന്നില്ല. നിനക്കും അങ്ങനെ തോന്നുന്നു എന്ന് എൻ്റെ അച്ഛൻ എന്നോട് പറയുകയായിരുന്നു. ഞാൻ നിന്നെ കാണണമെന്ന് നിർബന്ധിച്ചപ്പോൾ എനിക്ക് അച്ചനെ ന നിരസിക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. പക്ഷേ അതിനായി കുസൃതിക്കാരനായ അവനെ ആ സുഹൃത്തിനെ ഞാൻ അയച്ചതാണ്. നിങ്ങൾ അവനെ വെറുക്കുമെന്ന് എനിക്ക് ഉറപ്പുണ്ട് " . അയാൾ ക്ഷമാപണം എന്ന നിലയിൽ തന്റെ രണ്ട് കവിളുകളിലും കൈകൾ കൊണ്ട് തലോടി പറഞ്ഞു.

അനുപമക്ക് പക്ഷെ അവൻ്റെ വിഡ്ഢിത്ത വേഷത്തിൽ ചിരി അടക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. ആനന്ദിന്റെ അനായാസമായ പെരുമാറ്റം, തുറന്ന സ്വഭാവം, സുന്ദരമായ രൂപം എന്നിവയിൽ അമ്പരന്നു.

"നിന്നെ കണ്ടതിന് ശേഷം, ഇത്രയും സുന്ദരിയും നിപുണയുമായ ഒരു സ്ത്രീയെ കാണാതെ പോയത് ഞാനൊരു മണ്ടനാണെന്ന് ഇപ്പോൾ ഞാൻ മനസ്സിലാക്കുന്നു. നാളെ വൈകുന്നേരം ആറു മണിക്ക് അതേ സ്ഥലത്ത് വച്ച് കണ്ടുമുട്ടാമോ ? എനിക്ക് നിങ്ങളോട് ധാരാളം സംസാരിക്കാനും, പ്രൊപ്പോസ് ചെയ്യാനും ആഗ്രഹമുണ്ട്," അവൻ ഒരു വലിയ ചിരിയോടെ പറഞ്ഞു.

അതേപോലെ ആകൃഷ്ടയായ അനുപമ, നാണം കലർന്ന പുഞ്ചിരിയോടെ മറുപടി പറഞ്ഞു, " ഞാൻ തീർച്ചയായും അവിടെ ഉണ്ടാകും. ഇത്തവണ നിങ്ങൾ എനിക്കു അത്താഴം വാങ്ങിത്തരുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു"

അവളുടെ കണ്ണുകളിൽ ഒരു തിളക്കം.

"എനിക്ക് ഒരു അഭ്യർത്ഥന കൂടിയുണ്ട്, നമുക്ക് നമ്മുടെ പിതാക്കന്മാരെ സന്തോഷിപ്പിക്കാൻ ഹാളിലേക്ക് കൈകോർത്തു പോകമോ ?" ആനന്ദ് ചോദിച്ചു.

മറുപടിയായി ഉച്ചത്തിൽ 'ഹാഹാ' എന്ന ശബ്ദത്തോടെ, അവർ രണ്ടുപേരും തിളങ്ങുന്ന മുഖത്തോടെ കൈക്കോർത്തു മുറിക്കു പുറത്തേക്ക് ഇറങ്ങി.

ഇപ്പോൾ പരസ്പരം അമ്പരന്നുപോയ പിതാക്കന്മാരുടെ
മൗനം വാചാലമായിരുന്നു.

Exploring the Paradox of Dharma: Uddhava's Dilemma

 

There are beautiful stories about the relationship between Lord Krishna and his devotee, Uddhava, a disciple of Brihaspati, the preceptor of the Gods and son of Devabhanga. The differences between them were sharp and glaring. Uddhava was a scholar and intellectual, while Krishna was a cowherd. The former was brought up in a city, while Krishna was brought up in a village. Uddhava intuitively knew that Krishna was no ordinary soul, while Krishna saw Uddhava as a seeker. Uddhava was the son of Vasudeva's (Shri Krishna's father) younger brother, Devbhanga.

Many years have passed since the Mahabharata war. The time has come for the completion of Sri Krishna's incarnation. 

During that time, Shri Krishna summoned Uddhava and spoke to him. "Dear Uddhava, during this incarnation of mine, many people have asked me for many boons. But you have not yet expressed any desire to me. 

You can ask me anything you need now. I will gladly do it.   

Let me finish my play as avatar with the satisfaction of having done a good deed for you, too."

Although Uddhava had never asked Sri Krishna for anything yet, he had been closely observing Sri Krishna's nature and behavior since childhood.

All this time, he felt a mismatch between Sri Krishna's teachings and actions. When Sri Krishna asked himself to convey any wish, Uddhava asked Krishna, considering this as his last chance. 

“Prabho, you always encouraged us to live by dharma. However, your actions often seemed to reflect a different way of living. I find it challenging to understand your role and actions in the grand narrative of the Mahabharata. I still wish to learn about the reasons behind many of your decisions. Will you grant me this wish? 

 Shri Krishna replied to Uddhava's question.

"Uddhava, the advice I gave to Arjuna on the battlefield of Kurukshetra will be known as the Bhagavad Gita. 

Similarly, the lines I am now speaking in response to your questions today will be known throughout the world as the Uddhava Gita.

It is for this reason that I am giving you this opportunity. Feel free to ask questions.

Hearing Sri Krishna's reply, Uddhava began asking his questions in this manner. "Krishna, who is the true friend?

"A true friend gives help without asking for it", was Sri Krishna’s reply.

Uddhava: "Krishna, you were a close friend of the Pandavas.

They considered you as their apadbandhava (helper in danger).

As for you, you can know what is happening and what will happen in the future. You are the wisest of the wise.

Then, why didn't you act like a true friend?

Why didn't you stop Dharmaputra (Yudhishthira) from gambling? Why didn't you save the Pandavas from Shakuni's cheating game?. Even so, you didn't do it. 

After that, if you had thought, you could have turned the dice of gambling in favor of Yudhishthira. Thus, you could be sure that dharma would prevail. You didn't do that either.

Even after that, when the Dharmaputra lost their wealth, their kingdom and themselves when they lost their gambling, you could have intervened to stop this gambling. So you could be saved from the danger of this game.

Waiting outside the royal palace where gambling was taking place, you could have entered and stopped him at least when the Dharmaputra were starting to pawn off their brothers. You didn't do that either.

At the very end, when the vile Duryodhana tempted the Dharmaputra by winning a bet on Draupadi (the Draupadi who had always brought only good luck to the Pandavas), he could give back all that they had lost so far; at least then, you could use your divine power to turn the dice in the Dharmaputra's favour.

You didn't do that either. Instead, you waited again. 

Finally, when Draupadi's pride was about to be destroyed in the Raj Sabha, you intervened only to claim that Draupadi's pride was saved by giving her clothes.

How can you claim to have saved Draupadi's pride? What pride will a woman have left when a man drags her to the royal house and tries to make her naked in front of many people?

What did you save?

Isn't it true that when you protect someone from danger, you are referred to as an "Apad bandhavan"? If we do not get your help in times of danger, then what is the use? Is this the dharma you enjoin?"

Uddhava, a great devotee of Krishna, had tears in his eyes when he asked these difficult questions to Sri Krishna.

These questions are not only in the minds of Uddhavas. Everyone who knows the story of the Mahabharata has these questions in their hearts.

Lord Krishna smiled when He heard Uddhava's questions.

"Dear Uddhava, the law of this world is that those who are wise (able to discriminate with intelligence) will win.

While Duryodhana was prudent in gambling, the sons of Dharma behaved unwisely. That is how the Dharmaputras lost the game."

 Uddhava did not understand the meaning of Krishna's words. Seeing the appearance of the Uddhava, Shri Krishna continued.

"Though Duryodhana had enough wealth and possessions to gamble with, he was not good at gambling. 

Duryodhana made Shakuni, his friend and gambler, play while he handled the betting.

Understand your strengths and weaknesses and work accordingly.  This is wisdom.

Yudhishthira, too, could think wisely in this way. He could have said that I, his great-grandson, would play with Shakuni instead of him.

Uddhava, if Shakuni and I had gambled directly, who would have won? 

Even so, I can forgive Yudhishthira for not thinking of making me sit down to play with the thief Shakuni. But Yudhishthira, who had become imprudent, committed another mistake.

He also prayed that I would not enter a podium where gambling was taking place. He did not want me to know that it was his bad luck that kept him losing at gambling.

Yudhishthira tied me outside the door of that area with his prayer, so I could not enter the place..

I stood outside the Raj Sabha gate, wishing someone would pray for me to be allowed inside. Bhima, Arjuna, Nakula, and Sahadeva forgot about me. Instead, they continued to curse Duryodhana and blame their misfortune. Even after the Pandavas were completely defeated in the game, Dussasana dragged Draupadi by her hair at Duryodhana's orders, but she did not call out to me. She tried to win by justifying Dussasana's actions to the people. Still, she never called me.

It was only when Dussasana attempted to disrobe her that she realized what was happening. She gave up her overconfidence in her abilities, called out to me, and prayed, 'Krishna, please give me refuge, Krishna.'

Until that moment, I felt overwhelmed by the urge to avoid entering.  I finally had the opportunity to enter the assembly and defend Draupadi's honor. What more can I do? What have I done wrong here? Krishna ended his answer with this question.

"Good explanation, Krishna. I understand more now. But my doubts are not completely cleared. May I ask one more thing?" Uddhava asked. 

Krishna also agreed.

"Now, if what you said is true, do you mean that you will only come if I call you? 

Won't you come without being called to save those in danger and to protect dharma?" asked Uddhava.

Sri Krishna smiled and said thus.

“Uddhava, everyone's life in this world depends on their karma.

I do not determine everyone's karma. I do not interfere with anyone's work.

I am just a witness. I stand close to you and watch everything that happens. That is my duty."

Hearing this, Uddhava said this.

"Okay, Krishna, good. 

If so, you stand with us and watch all our sinful deeds; You keep watching us as we commit more and more sins.

So do you want us to do more evil and suffer more burdens of sin?"

Hearing this, Shri Krishna said this.

"Uddhava, understand the deeper meaning contained in your words.

How can one do wrong or do evil who knows and fully embraces every moment that I am always with him as the All-Witness? Such a person can never do wrong.

Many people often forget this purpose and believe they can act independently without my knowledge. It is when thinking like this that imprudence, mistakes and evil occur.

Yudhisthira's stupidity was thinking that he could gamble without me knowing.

If the sons of Dharma had known that I am truly always with everyone, wouldn't the outcome of gambling have been different?"

Hearing this magical explanation of Krishna, Udhava stopped, speechless, absorbed in devotion.

Finally, Uddhava said, “ Kesava, what a deep principle, what a great truth.

Engaging in pooja, praying, and seeking help from God is an expression of our faith. If we fully understand that nothing in this universe moves without the knowledge of the creator of the universe, then can we not see the presence of that creator in anything?

How can we forget this and act?

This is the message Sri Krishna conveyed to Arjuna through the Bhagavad Gita.

In Kurukshetra, Sri Krishna was Arjuna's mentor and charioteer.. But he never took up arms in the battle for Arjuna.

What we need to know from this is that the Supreme Power is always with us. All we have to do is drop our ego and merge into that Supreme Consciousness.

And so we realize our ultimate self, that untainted love and that supreme bliss.

Know that God is always within us, whether we do good or evil.

(** Adapted from Vedics.in )

മണി മുഴക്കം

വർഷങ്ങളായുള്ള അഭ്യാസത്തിലൂടെ ശങ്കുണ്ണി കയർ വലിക്കുമ്പോൾ ഗോപുരനടയിലെ ക്ഷേത്ര മണി മുഴങ്ങി. ഒരു പൊരുത്തക്കേട് പോലുമില്ലാതെ ആ നാദം ഒരു ഹൃദ്യമായ ഈണം സൃഷ്ടിച്ചു. ആനന്ദകരമായ സംഗീതത്തിൻ്റെ ചേല് . ആവർത്തനത്താൽ ഈ മണി നാദം, "ഓം" എന്ന മന്ത്രാക്ഷരിയായി പ്രതിധ്വനിക്കുന്നതായി തോന്നിപ്പിച്ചു. ക്ഷേത്രത്തിന് ചുറ്റുമുള്ള നാല് ഇടവഴികളിലും അതിനപ്പുറവും ഉച്ചത്തിലുള്ള ശബ്‌ദങ്ങൾ പൂജാ സമയം അടുത്തിരിക്കുന്നുവെന്ന് നിവാസികൾക്ക് മുന്നറിയിപ്പ് നൽകി. ദിവസേന നിശ്ചിത സമയങ്ങളിൽ പലതവണ മണി മുഴങ്ങിയിരുന്നു.

ഗ്രാമമെന്നു വിളിക്കാവുന്നത്ര ചെറുതോ പട്ടണമെന്നു പറയാവുന്നത്ര വലുതോ ആയിരുന്നില്ല ആ സ്ഥലം. അവിടുത്തെ പ്രധാന ആകർഷണം ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠയായ മംഗലശ്ശേരി ശ്രീ ത്രിപുര സുന്ദരിയാണ്. സമീപത്തുള്ള ഒരേയൊരു ക്ഷേത്രം. ദേവിയുടെ അലങ്കാര  സൗകുമാര്യവും, വിട്ടുമാറാത്ത രോഗങ്ങളെ ലഘൂകരിക്കാനുള്ള ദേവതയുടെ പ്രസിദ്ധമായ ശക്തിയും, ദൂരെ നിന്ന് നിരവധി ഭക്തരെ ആകർഷിച്ചു. ക്ഷേത്രം അത്രതന്നെ സമ്പന്നമല്ലെങ്കിലും, വിശ്വാസികളായ ഭക്തരിൽ നിന്നുള്ള സംഭാവനകൾ, ദൈനംദിന ആചാരങ്ങൾ നിലനിർത്താൻ പര്യാപ്തമായിരുന്നു.

ദുർബലനും മധ്യവയസ്കനും ആയ ശങ്കുണ്ണിക്ക് പരേതനായ കോമൻ നായരിൽ നിന്നാണ് ഈ ജോലി പാരമ്പര്യമായി ലഭിച്ചത്. പ്രതിഫലം തുച്ഛമെങ്കിലും , അത് പക്ഷേ, ക്ഷേത്രത്തിനോട് ചേർന്നുള്ള സൗജന്യ താമസത്തിൻ്റെ ആനുകൂല്യത്തോടൊപ്പമായിരുന്നു. മറ്റൊരു കാരണം, ശങ്കുണ്ണി ഒഴിവുള്ള, മണിയടിക്കാത്ത സമയത്തു കാവൽക്കാരനായി സേവനമനുഷ്ടിച്ചിരുന്നു . മിക്ക ദിവസങ്ങളിലും ഉച്ചഭക്ഷണം അയാൾക്കു ക്ഷേത്ര അടുക്കളയിൽ നിന്നുള്ള നെയ്‌വേദ്യവും ലഭിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ സ്‌കൂൾ പ്രായത്തിലുള്ള കുട്ടികൾ വളർന്നതോടെ  വരുമാനം അവരുടെ പ്രാഥമിക ആവശ്യങ്ങൾക്കു പോലും തികയാറില്ല. ക്ഷേത്രത്തിൻ്റെ സാമ്പത്തിക ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ കാരണം പലപ്പോഴും അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ശമ്പളം മുടങ്ങിയിരുന്നു.

എന്നിരുന്നാലും, ശങ്കുണ്ണിയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ഇത് ഒരു ജോലി മാത്രമായിരുന്നില്ല. അമ്പല മണിയിലൂടെ ദേവിയെ ഉപാസിക്കുക എന്നത് കുടുംബത്തിൻ്റെ ഒരു പാരമ്പര്യ പദവിയായിരുന്നു. അലങ്കരിച്ച ദേവിയുടെ വേഷഭൂഷാദികളെന്നപോലെ , ക്ഷേത്ര മണിയിലും അതേ ദിവ്യത്വം നിറഞ്ഞു നിന്നിരുന്നതായി കരുതപ്പെട്ടിരുന്നു.. തനിച്ചായിരിക്കുമ്പോൾ അയാൾ പലപ്പോഴും മണിയോട് സംസാരിച്ചു, തൻ്റെ ഭാരങ്ങൾ തുറന്നുപറഞ്ഞ് ആശ്വാസം കണ്ടെത്തി.

"കുട്ടികളുടെ സ്കൂൾ ഫീസിൻ്റെ കാര്യത്തിൽ നിങ്ങൾ എന്താണ് ചെയ്യാൻ പോകുന്നത്? സമയപരിധി ഇതിനകം കഴിഞ്ഞു. ഒരാഴ്ചയ്ക്കുള്ളിൽ അത് അടച്ചില്ലെങ്കിൽ അവരെ പുറത്താക്കും എന്നാണ് ഹെഡ്മാസ്റ്റർ പറഞ്ഞത് " ഒരു വൈകുന്നേരം അത്താഴത്തിന് ഭർത്താവു വൈകിയെത്തിയപ്പോൾ ഭാര്യ ശാന്തമ്മ വിലപിച്ചു ഓർമപ്പെടുത്തി.

"ആരോട് ചോദിക്കണമെന്ന് എനിക്കറിയില്ല. ഈ ഗ്രാമത്തിലെ ആരും എനിക്ക് പണം കടം തരില്ല. ക്ഷേത്രോത്സവം നാളെ തുടങ്ങി മൂന്ന് ദിവസം നീണ്ടുനിൽക്കും. ഞാൻ പിന്നീട് സഹായം തേടാം. വിഷമിക്കേണ്ട. ഇത്രയും വർഷമായി ഞാൻ ശുഷ്കാന്തിയോടെ സേവിച്ച എൻ്റെ യജമാനനായ മണിയോട് ഞാൻ ദേവിയുടെ മുമ്പാകെ എൻ്റെ കേസ് വാദിക്കാൻ ആവശ്യപ്പെടും. അവർ എന്നെ നിരാശപ്പെടുത്തില്ല," അയാൾ മറുപടി പറഞ്ഞു. കൂടുതലൊന്നും നിർദ്ദേശിക്കാനില്ലാതെ അവർ ഭർത്താവിന്റെ വിശ്വസ്തതയിൽ പുഞ്ചിരിച്ചു.

അന്ന് രാത്രി ക്ഷേത്ര കവാടത്തിനടുത്തുള്ള ബെഞ്ചിൽ കിടന്ന് ശങ്കുണ്ണിക്ക് ഉറങ്ങാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. വലിയ മണിയിലേക്കൊന്ന് നോക്കിക്കൊണ്ട് അയാൾ വ്യക്തസ്വരത്തിൽ പറഞ്ഞു, "ഇത്രയും വർഷമായി ഞാൻ നിന്നെ നന്നായി സേവിച്ചില്ലേ? ഞാൻ എപ്പോഴെങ്കിലും അവധിയെടുത്തോ? അസുഖത്തിലും, ഞാൻ നിന്നെ വിശ്വസ്തതയോടെ സേവിച്ചു.

എന്നാൽ ഇപ്പോൾ, എനിക്ക് ആവശ്യമുള്ളപ്പോൾ, ആർക്കാണ് സഹായിക്കാൻ കഴിയുക? എനിക്ക് നേരിട്ട് ദേവിയെ സമീപിക്കാൻ കഴിയില്ല. എനിക്ക് വേണ്ടി മദ്ധ്യസ്ഥത വഹിക്കാൻ ഒരു യജമാനനായി നീ തന്നെ വേണമെന്ന്, ഉറക്കം അവനെ മറികടക്കുന്നതുവരെ പ്രാർത്ഥന തുടർന്നുകൊണ്ടേയിരുന്നു.

പിറ്റേന്ന് രാവിലെ ക്ഷേത്രം ഉത്സവത്തിനു തയ്യാറായി. ചമയങ്ങളും, പലതരം വർണ്ണങ്ങൾ കൊണ്ടും, ചെറുകിട വില്പനക്കാരുടെ ആടയാഭരങ്ങൾ കളിക്കോപ്പുകൾ എന്നിവകൊണ്ടും ക്ഷേത്രപരിസരം ഉത്സവ തിരക്കിൽ ശോഭയാർന്നിരുന്നു. അമ്പല മണിയുടെ കയർ തൂക്കിയ ഗേറ്റിനടുത്ത് ശങ്കുണ്ണി ആവേശത്തോടെ അത് മുഴക്കി നിന്നു. പിച്ചള പൂശിയ കൊടിമരം സൂര്യപ്രകാശത്തിൽ തിളങ്ങി. ഭക്തർ കൂട്ടത്തോടെ എത്തിത്തുടങ്ങി. കുട്ടികൾ ശങ്കുണ്ണിയുടെ അടുത്ത് ഒത്തുകൂടി, അയാൾ ആവേശത്തോടെ മണി അടിക്കുന്നത് നോക്കി. ചില ഭക്തർ കൊടിമരച്ചുവട്ടിൽ ആഹ്ലാദഭരിതരായി ഉത്സവ വിശേഷങ്ങൾ പരസ്പരം പങ്കുവെച്ചു നിന്നിരുന്നു.

കുറച്ചു കഴിഞ്ഞപ്പോൾ, പ്രൗഢമായ മുഖവും വീതിയേറിയ ഇടുപ്പും, ഉയരവുമുള്ള ഒരു വിചിത്ര രൂപം ശങ്കുണ്ണിയുടെ അടുത്ത് നിന്ന് അവനെ സൂക്ഷ്മമായി നിരീക്ഷിച്ചു. ശങ്കുണ്ണിക്ക് ചുറ്റുമുള്ള ജനക്കൂട്ടം മണിനാദക്കാരനും അപരിചിതനും ഇടയിൽ അങ്ങോട്ടും ഇങ്ങോട്ടും നോക്കാൻ തുടങ്ങി. ആ ബെഞ്ചിൽ ഒരു പിച്ചള പാത്രം വയ്ക്കുകയും അതിൽ ഒരു പത്ത് രൂപ നാണയം ഇടുകയും ചെയ്യുന്നത് വരെ ശങ്കുണ്ണി ആ മനുഷ്യൻ്റെ സാന്നിധ്യം ശ്രദ്ധിക്കാതെ നിന്നു. നാണയം പാത്രത്തിൽ പതിക്കുന്ന ശബ്ദം സമീപത്തെ ഭക്തരുടെ ശ്രദ്ധ ആകർഷിച്ചു, അവർ അത് പിന്തുടരാൻ തുടങ്ങി, നാണയങ്ങളും നോട്ടുകളും നിക്ഷേപിച്ചു.

വൈകുന്നേരത്തോടെ, പാത്രത്തിൽ ഗണ്യമായ ശേഖരം ഉള്ളതായിതോന്നി. ആശയക്കുഴപ്പത്തിലായ ശങ്കുണ്ണി, പൂജ ചെയ്യുന്ന മുതിർന്ന നമ്പൂതിരിപ്പാടിനോട് ഉപദേശം തേടി.

“ശങ്കുണ്ണി , ഭക്തർ അവരുടെ വഴിപാടുകൾ ക്ഷേത്ര ഹുണ്ടിയിൽ ഇടുന്നു, ഞങ്ങൾ പൂജാരിമാർ അതിനു ശേഷമുള്ള വഴിപാടുകൾ പങ്കിടുന്നു. ആരതി, അഭിഷേകം എന്നിവപോലെ . അതുപോലെ, ദീപസ്തംഭത്തിനുള്ളതു നൽകുന്നതെന്തും നിങ്ങളുടേതാണ്. ദേവിയുടെ അനുഗ്രഹമെന്നുതന്നെ കരുതുക".

അപരിചിതനായ , ഈ മനുഷ്യൻ ഉത്സവത്തിൻ്റെ മൂന്ന് ദിവസങ്ങളിലും മടങ്ങിയെത്തി, ഓരോ തവണയും ആദ്യത്തെ നാണയം പാത്രത്തിൽ ഇടുന്നു. തുടർന്ന് ഭക്തരിൽ നിന്ന് ഉദാരമായ വഴിപാടുകൾ ഓരോ ദിവസവും ലഭിച്ചു. ശങ്കുണ്ണി തൻ്റെ ഭാര്യയെയും മക്കളെയും സന്തോഷിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് ഒരു ചിട്ടയായ തുക ശേഖരിച്ചു.

മൂന്നാം ദിവസം, ശങ്കുണ്ണി കൈകൾ കൂപ്പി ആ മനുഷ്യനെ സമീപിച്ച് പറഞ്ഞു, "സാർ, താങ്കൾ ആരാണെന്ന് എനിക്കറിയില്ല. ഞാൻ ഇവിടെ വർഷങ്ങളായി. ആരും എനിക്ക് പണം തന്നിട്ടില്ല. നിങ്ങളുടെ ഇംഗിതമനുസരിച്ചുള്ള സംഭാവനക്കു ശേഷമാണ് ആളുകൾ നിങ്ങൾ എൻ്റെ ബെഞ്ചിൽ വച്ചിരിക്കുന്ന പാത്രത്തിലേക്ക് വഴിപാടുകൾ ഇടാൻ തുടങ്ങിയത്. എന്തുകൊണ്ടാണ് നിങ്ങൾ എന്നോട് ദയ കാണിക്കുന്നതെന്ന് അറിയാൻ ആഗ്രഹമുണ്ട് ."

ആ മനുഷ്യൻ പുഞ്ചിരിച്ചുകൊണ്ട് മറുപടി പറഞ്ഞു, "ഞാൻ അത് ചെയ്തത് നിങ്ങളുടെ വിശ്വാസം വർദ്ധിപ്പിക്കാനാണ്."

"എൻ്റെ വിശ്വാസം ഊട്ടിയുറപ്പിക്കുക? എനിക്ക് മനസ്സിലാകുന്നില്ല. ഞാൻ താങ്കളെ ഇതുവരെ കണ്ടിട്ടില്ലല്ലോ . നിങ്ങൾ ഈ പട്ടണത്തിലാണോ താമസിക്കുന്നത്?" ശങ്കുണ്ണി ആരാഞ്ഞു.

മറ്റൊരു പുഞ്ചിരിയോടെ പറഞ്ഞു, "അതെ, ഞാൻ നിങ്ങളെപ്പോലെ തന്നെ വർഷങ്ങളായി ഇവിടെ താമസിക്കുന്നു," ശങ്കുണ്ണിയെ അമ്പരപ്പിച്ചുകൊണ്ട്

ധൃതിയിൽ തിരിഞ്ഞു നടന്നു നീങ്ങി.

ശങ്കുണ്ണി വീണ്ടും ആശ്ച്ചര്യത്തോടെ നോക്കിയപ്പോൾ ആ മനുഷ്യന് ചുറ്റും ഒരു തിളക്കമോ പ്രഭാവലയമോ ശ്രദ്ധിക്കാതിരിക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല.

പിന്നീട് ശാന്തമ്മയോട് പറഞ്ഞു; "അദ്ദേഹം നിഗൂഢമായ വേഷമിട്ട ദിവ്യ മണിയാണെന്ന് താൻ ഉറച്ചു വിശ്വസിക്കുന്നുവെന്ന്."

" അതെ, ശരിയാണ്". ശാന്തമ്മ തൻ്റെ പതിവ് പുഞ്ചിരിയോടെ ഭർത്താവിനെ ആശ്ലേഷിച്ചു, ആശ്വസിപ്പിച്ചു മറുപടി നൽകി.

=====================================

പ്രതിഫല(നം)

 

ഉദ്യോഗത്തിൽനിന്നു വിരമിച്ച ശേഷം, മാധവൻ നായർ വീടിനു അടുത്തുള്ള പ്രസിദ്ധമായ ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രത്തിൽ ദിവസേന രണ്ടുതവണ പ്രാർത്ഥനക്കായി പോകുമായിരുന്നു;സേവനത്തിലായിരിക്കുമ്പോൾ  തൻ്റെ മുൻകാല വീഴ്ചകൾക്ക് പ്രായശ്ചിത്തം ചെയ്യാൻ  എന്നപോലെ.  ക്ഷേത്രത്തിന് വളരെ അടുത്തുള്ള ഒരു എളിയ വീട്ടിലായിരുന്നു താമസം. വിവിധ സന്നിധാനങ്ങളിൽ ദർശനത്തിനായി നീണ്ട നിരയുണ്ടായപ്പോഴും അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ചുവടുകളിൽ തിരക്കൊന്നും കണ്ടില്ല. ഭഗവാനെ സൗമ്യമായി സ്തുതിച്ചുകൊണ്ട് സ്തുതിഗീതങ്ങൾ ആലപിച്ചുകൊണ്ട് അയാൾ ഇടനാഴികളിൽ ചുറ്റിനടന്നു.

ഒരു സായാഹ്നത്തിൽ, ഇടനാഴിയിലെ ഒരു ബെഞ്ചിൽ വിശ്രമിക്കുമ്പോൾ,  ഏകദേശം പന്ത്രണ്ടു വയസ്സുള്ള ഒരു ആൺകുട്ടി, ചെറിയ ശ്രീകോവിലിനു മുന്നിലുള്ള ഒരു ചെറിയ കറുത്ത കല്ലിൽ വെളുത്ത ഉപ്പ്കൂട്ടിയിട്ടിരിക്കുന്നത് അദ്ദേഹം ശ്രദ്ധിച്ചു. അധികം അറിയപ്പെടാത്ത ഒരു ഉപദേവനെ പാർപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന ഭിത്തിയോട് ചേർന്ന ഇടമായിരുന്നു അത്. സ്‌കൂളിലെ ആൺകുട്ടികൾക്കിടയിൽ (പെൺകുട്ടികൾ അവർ കഠിനാധ്വാനത്തെ ആശ്രയിക്കുന്നവരായി കരുതാം) ഒരു കിലോ മുഴുവൻ ഉപ്പും ഉയർന്നു നിൽക്കുന്ന കല്ലിൻ്റെ ചെറിയ അടിത്തട്ടിൽ ഒഴിക്കാതെ വിജയകരമായി ചിതറിച്ചാൽ, അത് അവരുടെ ക്ലാസ് മുറിയിലെ കുഴപ്പങ്ങൾ നികത്തുമെന്നും പരീക്ഷയിൽ വിജയം ഉറപ്പാക്കുമെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. പല സ്‌കൂൾകുട്ടികളും പരീക്ഷയ്‌ക്ക് മുമ്പ് ഈ സ്ഥലം സന്ദർശിച്ചിരുന്നുവെങ്കിലും , മറ്റാരും ഉപ ദേവതയെ വളരെയധികം ശ്രദ്ധിച്ചില്ല; കൂടുതൽ പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠയോടു സമയം ചെലവഴിക്കാനാണു താൽപ്പര്യം കാണിച്ചത്. അവരുടെ പ്രാർത്ഥനകൾക്ക് ഉത്തരം ലഭിക്കാൻ അവിടെയാണ് സാധ്യതയെന്ന് അവർക്ക് തോന്നിയിരിക്കാം. അപ്പോഴാണ് കല്ലിലെ ഉപ്പ് ബാലൻസ് ചെയ്യുന്നതിൽ കുട്ടി ആവർത്തിച്ച് പരാജയപ്പെടുന്നത് മാധവൻ നായർ ശ്രദ്ധിച്ചത്. 

 പിരിമുറുക്കത്തിലായ കുട്ടി പലപ്പോഴും മുഖം തുടച്ചു. സഹതാപം തോന്നിയ അദ്ദേഹം അവന്റെ അടുത്ത് ചെന്ന് ചോദിച്ചു, "ഞാൻ നിന്നെ സഹായിക്കട്ടെ? അവസാനം നിന്റെ ഭാഗം പൂർത്തിയാക്കി എന്ന് സൂചിപ്പിക്കാൻ ഒരു കുമ്പൾ ഉപ്പ് നീ തന്നെ വെച്ചോളൂ."

"നന്ദി, അങ്കിൾ. എനിക്ക് അത് ചെയ്യാൻ കഴിയില്ല. ഇതിനകം തന്നെ വൈകി.എൻ്റെ അമ്മ വിഷമിച്ചു കാത്തിരിക്കുകയാവും" കുട്ടി പറഞ്ഞു.

മാധവൻ നായർ പെട്ടെന്ന് പണി തീർത്തു. കുട്ടി ശ്രദ്ധാപൂർവം ഒരു ചെറിയ കുമ്പൽ, ഉപ്പ് കൂമ്പാരത്തിനു മുകളിൽ വെച്ചു. ദേവൻ്റെ മുന്നിൽ സാഷ്ടാംഗം പ്രണമിച്ച ശേഷം പുഞ്ചിരിയോടെ നേർക്ക് തിരിഞ്ഞ് മാധവൻ നായരുടെ പാദങ്ങളിൽ തൊട്ടു നന്ദി പറഞ്ഞു.

"നിന്റെ പേരെന്താണ്, നീ എവിടെയാണ് താമസിക്കുന്നത്? ഇത് പരീക്ഷാ സമയമല്ലല്ലോ, അപ്പോൾ എന്തിനാണ് ഇപ്പോൾ ഈ വഴിപാട് ചെയ്യുന്നത്?" അദ്ദേഹം ആകാംക്ഷയോടെ ചോദിച്ചു.

"ഞാൻ രമേശനാണ്. ക്ഷേത്രത്തിലെ ടാങ്കിൻ്റെ കിഴക്ക് വശത്താണ് താമസിക്കുന്നത്. നിങ്ങൾ പറഞ്ഞത് ശരിയാണ്; ഇപ്പോൾ   പരീക്ഷകളൊന്നുമില്ല.   പക്ഷേ മറ്റ് വിഷയങ്ങളിൽ മികച്ചതാണെങ്കിലും എനിക്ക് ഗണിതത്തിൽ ശരാശരി മാർക്ക് മാത്രമേ ലഭിക്കുന്നുള്ളൂ. എനിക്ക് ട്യൂഷനു പണം ചിലവാക്കാൻ സാധ്യമല്ല. അതിനാൽ കൂടുതൽ സ്കോർ ചെയ്യാൻ സഹായിക്കുന്നതിന് ദേവനോട് ഞാൻ പ്രാർത്ഥിക്കുന്നു. " കുട്ടി വിശദീകരിച്ചു.

സഹതാപം തോന്നിയ മാധവൻ നായർ പറഞ്ഞു, "ഞാൻ നിന്നെ മൂന്നുമാസം സൗജന്യമായി പഠിപ്പിക്കാം, നീ കൂടുതൽ നന്നായി സ്കോർ ചെയ്യാൻ തുടങ്ങും. നിൻ്റെ മാതാപിതാക്കളുടെ അനുവാദം വാങ്ങൂ. തെക്കേ റോഡിൽ നിങ്ങൾ കാണുന്ന ഹോട്ടലിൻ്റെ തൊട്ടടുത്ത വീട്ടിലാണ് ഞാൻ താമസിക്കുന്നത്. കേശവന്റെ വീട് ചോദിക്കൂ, അവർ കാണിച്ചുതരും. കേശവൻ എൻ്റെ മകനാണ്. ഇവിടെ ചുറ്റിലും അറിയപ്പെടുന്ന കുട്ടിയാണ്."

കഠിനാധ്വാനിയും ആത്മാർത്ഥതയുള്ളവനും , എന്നാൽ ഗണിത പഠനത്തിൽ ദുർബലനുമായ രമേശൻ എല്ലാ വൈകുന്നേരവും മാധവൻ നായരിൽ നിന്ന് പ്രാഥമിക ബീജഗണിതവും ജ്യാമിതിയും ഗണിതവും പഠിക്കാൻ തുടങ്ങി. അവൻ്റെ മാർക്ക് നാടകീയമായി മെച്ചപ്പെട്ടു. അത് അവൻ്റെ അധ്യാപകരെയും മാതാപിതാക്കളെയും അത്ഭുതപ്പെടുത്തി. വർഷാവസാനം, രമേശൻ തൻ്റെ മാതാപിതാക്കളോടൊപ്പം മാധവൻ നായരുടെ വീട്ടിലെത്തി ഒരു ബാഗ് നിറയെ പഴങ്ങളുമായി. തനിക്ക് ഗണിതത്തിൽ നൂറു മാർക്ക് കിട്ടിയെന്നും ​​ക്ലാസിൽ ഒന്നാമതെത്തിയെന്നും അറിയിച്ചു . നായർ വളരെ സന്തുഷ്ടനായി അവനെ അനുഗ്രഹിച്ചു. അതിനുശേഷം, അവർ ഇടയ്ക്കിടെ ക്ഷേത്രത്തിലോ അയാളുടെ വീട്ടിലോ കണ്ടുമുട്ടി. അത്തരമൊരു കൂടിക്കാഴ്ചയ്ക്കിടെ രമേശൻ, തൻ്റെ പിതാവിനു ഉത്തരേന്ത്യയിലേക്ക് ജോലി മാറ്റം ആയെന്നും അവർ അങ്ങോട്ട് ഉടൻ തന്നെ മാറുകയാണെന്നും സൂചിപ്പിച്ചു. പിന്നീട് ,ചെറിയ അമ്പല നടയിലൂടെ പോകുമ്പോൾ മാധവൻ നായർ പലപ്പോഴും അവനെക്കുറിച്ച് ചിന്തിച്ചെങ്കിലും അന്നാണ് അവസാനമായി കണ്ടത്.

കാലം ഒരുപാട് കടന്നുപോയി. നായരുടെ ആരോഗ്യം വളരെ ക്ഷയിച്ചതിനാൽ ഉത്സവ ദിവസങ്ങളിൽ ക്ഷേത്രദർശനം തന്നെ ഇല്ലാതായി. രമേശൻ എന്നോ ഓർമ്മയിൽ നിന്ന് മാഞ്ഞുപോയി. ഇപ്പോൾ, പതിവായി രോഗബാധിതനായ നായരേ നോക്കുന്നത് ഒരു പ്രൈവറ്റ് കമ്പനിയിൽ നിന്ന് മിതമായ വരുമാനം മാത്രമുള്ള മകൻ കേശവനാണ് . മിക്ക വീടുകളും പുതുക്കി പണിത ആ പ്രദേശത്ത് അവരുടെ ജീർണിച്ച വീട് മാത്രം വേറിട്ടു നിന്നു.

ആയിടെ ഒരു പ്രഭാതത്തിൽ, വലിയ ഒരു പുത്തൻ കാർ, ഗേറ്റിന്നടുത്തു പെട്ടെന്ന് വന്നു നിർത്തിയപ്പോൾ കേശവൻ അമ്പരപ്പോടെ പുറത്തേക്ക് വന്നു നിന്നു. സമ്പന്നനായ സന്ദർശകൻ  ആരായിരിക്കുമെന്ന്  ആശ്ചര്യപ്പെട്ടു. മുപ്പതിനടുത്തു പ്രായം തോന്നിക്കുന്ന ഒരു ചെറുപ്പക്കാരൻ പുറത്തേക്ക് ഇറങ്ങുന്നത് അദ്ദേഹം നോക്കിനിന്നു.

"മാധവൻ നായർ സർ ഇവിടെയല്ലേ ? എനിക്ക് അദ്ദേഹത്തെ കാണാൻ ആഗ്രഹമുണ്ട്," അയാൾ പറഞ്ഞു .

കേശവന്റെ അമ്പരപ്പും , ആശയക്കുഴപ്പവും നിറഞ്ഞ ഭാവം കണ്ട് അയാൾ ചിരിച്ചുകൊണ്ട് പറഞ്ഞു, "നിയെന്നെ തിരിച്ചറിഞ്ഞില്ലേ? ഞാൻ രമേശനാണ് . സ്‌കൂളിൽ പഠിക്കുമ്പോൾ സാർ എന്നെ ഗണിതം പഠിപ്പിച്ചിരുന്നു. ഞാൻ അദ്ദേഹത്തെ ഒന്നു കാണട്ടെ?"

"രമേശാ , ഞാൻ നിന്നെ ചെറുപ്പത്തിൽ അവസാനമായി കണ്ടതിന് ശേഷം നീ ഒരുപാട് മാറിയിരിക്കുന്നു. അച്ഛൻ, വർഷങ്ങൾ കഴിഞ്ഞെങ്കിലും ഇപ്പോഴും ഇടക്കെല്ലാം നിന്നെ ഓർക്കുന്നുണ്ട്. പക്ഷേ സങ്കടകരമെന്നു പറയട്ടെ, അച്ഛന് ഇപ്പോൾ ഒരു സ്ട്രോക്ക് കഴിഞ്ഞ് കിടപ്പിലാണ്. പതുക്കെ സുഖം പ്രാപിക്കുന്നു, പക്ഷേ വല്ലാതെ മാനസികമായി തളർന്നിരിക്കുന്നു. ചലിക്കാനോ വ്യക്തമായി സംസാരിക്കാനോ കഴിയില്ല. അകത്തേക്ക് വരൂ, അദ്ദേഹം നിങ്ങളെ കാണും," കേശവൻ പറഞ്ഞു. അതിനിടെ ഡ്രൈവർ വലിയ ഒരു കൊട്ട ഫ്രഷ് ഫ്രൂട്ട്‌സും പലതരം ചെറു ടിന്നുകളും മേശപ്പുറത്ത് കൊണ്ടുപോയി വെച്ചു .

"ആരൊക്കെയാണ് ദാ, അച്ഛനെ കാണാൻ വന്നിരിക്കുന്നത് നോക്കിയേ, ആളെ മനസ്സിലായോ " കേശവൻ ഉറക്കെ പറഞ്ഞു, അവൻ്റെ സ്വരത്തിൽ സന്തോഷം നിറഞ്ഞിരിന്നു .

മങ്ങിയ വെളിച്ചമുള്ള, അലങ്കോലപ്പെട്ട ഒരു മുറിയിലേക്ക് രമേശൻ പ്രവേശിച്ചു. കീറിയ ഒരു കർട്ടൻ ജനലിൽ തൂങ്ങിക്കിടന്നു. മൂലയിൽ ഒരു ചെറിയ മേശ. പൊടിപിടിച്ച, മഞ്ഞനിറമുള്ള കടലാസുകൾ മാറ്റി ഇരിക്കാൻ പാടുപെട്ട് വൃദ്ധൻ കണ്ണിറുക്കി നോക്കി . കേശവൻ മങ്ങിയ വെളിച്ചം പ്രകാശിപ്പിച്ചു.

രമേശൻ അടുത്ത് വന്ന് പറഞ്ഞു, "അങ്ങേക്ക് എന്നെ ഇപ്പോൾ കാണാനാകുമോ? ഞാൻ രമേശൻ ആണ്. അങ്ങാണ് എന്നെ ഇന്നത്തെ അവസ്ഥയിലാക്കിയത്, അങ്കിൾ."

വൃദ്ധൻ്റെ മുഖം പ്രകാശിച്ചു, ദുർബലമായി പുഞ്ചിരിച്ചു.

അയാൾ തൻ്റെ ഇടതു കൈപ്പത്തി രമേശൻ്റെ തലയിൽ വച്ചു, മെല്ലെ തഴുകി. കണ്ണുകളിൽ നിന്ന് കണ്ണുനീർ ഒഴുകി. സംസാരിക്കാൻ ശ്രമിച്ചു, പക്ഷേ ഏതോ മൂളൽ ശബ്ദങ്ങൾ മാത്രം ഉയർന്നു. രമേശന് ഇരിക്കാൻ കേശവൻ ഒരു സ്റ്റൂൾ വലിച്ചിട്ടു. അവരുടെ ജീവിക്കുന്ന എളിയ സാഹചര്യങ്ങൾ രമേശൻ ശ്രദ്ധിച്ചു. മാധവൻ നായർ ദുർബലനായി കാണപ്പെട്ടു, ഒരിക്കൽ തനിക്ക് അറിയാവുന്ന ഊർജ്ജസ്വലനായ ഒരു മനുഷ്യൻ്റെ നിഴൽ മാത്രം.

കണ്ണുനീർ തുടച്ചുകൊണ്ട് രമേശൻ മുന്നോട്ട് കുനിഞ്ഞ് പറഞ്ഞു, “അങ്ങേക്ക് നന്ദി, ഞാൻ എൻ്റെ പഠനത്തിൽ മികവ് പുലർത്തി, എഞ്ചിനീയറിംഗ് പഠിച്ചു, യുഎസിൽ പോയി കൂടുതൽ പഠിച്ചു. ഇപ്പോൾ അവിടെ വലിയ ഒരു കമ്പനിയിൽ ഉന്നത പദവി വഹിക്കുന്നു. അന്ന് നിങ്ങൾ എന്നെ ക്ഷേത്രത്തിൽ കണ്ടില്ലായിരുന്നുവെങ്കിൽ , ഞാൻ ഒന്നുമാവാതെ പരാജയപ്പെടുമായിരുന്നു."

മാധവൻ നായർക്ക് സംസാരിക്കാൻ കഴിഞ്ഞില്ല, പക്ഷേ അയാൾ രമേശനെ ആവർത്തിച്ച് തട്ടി. പിന്നീട് കേശവനോട് എന്തൊക്കെയോ പിറുപിറുത്തു.

കേശവൻ എന്നിട്ട് ചോദിച്ചു , "നിങ്ങൾ വിവാഹിതനാണോ കുട്ടികളുണ്ടോ എന്ന് അച്ഛന് അറിയണം."

രമേശൻ തലയാട്ടി രണ്ടു വിരലുകൾ ഉയർത്തി. കേശവന്റെ ഭാര്യ രമേശന് ഒരു കപ്പ് കാപ്പി നൽകി. അവരുടെ രണ്ട് ആൺകുട്ടികൾ അവളുടെ സാരിയുടെ പിന്നിൽ നാണത്തോടെ മറഞ്ഞു നിന്ന് നോക്കി.

കുറച്ച് സമയത്തിന് ശേഷം, രമേശൻ എഴുന്നേറ്റു കൊണ്ട്, ആദരപൂർവ്വം മാധവൻ നായരുടെ വിറയ്ക്കുന്ന കൈകളിൽ പിടിച്ചുകൊണ്ട് നിർത്തി നിർത്തി പറഞ്ഞു, "എൻ്റെ ഹൃദ്യമായ നന്ദി സൂചകമായി, നിങ്ങളുടെ കൊച്ചുമക്കളുടെ വിദ്യാഭ്യാസം, ബിരുദാനന്തര ബിരുദം വരെ - യുഎസിൽ പോലും, അവർ ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെങ്കിൽ... ഞാൻ നിങ്ങളുടെ മകനെപ്പോലെയാണ്, കഴിയുന്ന രീതിയിൽ സഹായിക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു." രമേശൻ അദ്ദേഹത്തിന് മുന്നിൽ സാഷ്ടാംഗം പ്രണമിച്ചു. വികാരാധീനരായ, ഇരുവർക്കും സംസാരിക്കാനായില്ല, പകരം നിശബ്ദമായി കണ്ണുനീർ പൊഴിച്ചു.

രമേശൻ കേശവന്റെ നേരെ തിരിഞ്ഞ് പറഞ്ഞു, "നിങ്ങളുടെ അച്ഛനോട് കടപ്പാടും നന്ദിയും ഉണ്ട്.കാണാൻ പറ്റിയതിൽ വളരെ സന്തോഷവും. ദയവായി നിങ്ങളുടെ ബാങ്ക് അക്കൗണ്ട് വിശദാംശങ്ങൾ എനിക്ക് തരൂ. കുട്ടികളുടെ വിദ്യാഭ്യാസത്തിനായി ഒരു മികച്ച സ്കൂളിൽ ചേർക്കണം.ഞാൻ പണം അയയ്ക്കും. ഫീസിനെ കുറിച്ച് വിഷമിക്കേണ്ട. ഇന്ന്, എൻ്റെ ജീവനുള്ള ദൈവത്തെ കണ്ടുമുട്ടിയതിൽ ഞാൻ വളരെ സന്തോഷവാനാണ്. ഇപ്പോൾ, ഞാൻ ക്ഷേത്രത്തിലേക്ക് പോകുന്നു." അദ്ദേഹം വികാരാധീനനായി തിരിഞ്ഞു നടന്നു.

ഒരു അമേരിക്കൻ ബാങ്കിൽ നിന്ന് 50,000 ഡോളർ നിക്ഷേപിച്ചതായി അന്നു വൈകുന്നേരം തന്റെ ബാങ്കിൽ നിന്ന് കേശവന് സന്ദേശം ലഭിച്ചു. ഉടൻ തന്നെ രമേശന്റെ സന്ദേശത്തിൽ, ഇങ്ങനെ എഴുതിയിരുന്നു., "നിങ്ങളുടെ അക്കൗണ്ട് ക്രെഡിറ്റ് ചെയ്തിട്ടുണ്ടെന്ന് ഞാൻ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. ഇലക്ട്രിക്കൽ ജോലികളും പുതിയ ഫർണിച്ചറുകളും ഉൾപ്പെടെ വീട് പുതുക്കിപ്പണിയാൻ ഇതിൻ്റെ ഒരു ഭാഗം ഉപയോഗിക്കുക. ബാക്കി തുകയിൽ നിന്നുള്ള പലിശ മെഡിക്കൽ ആവശ്യങ്ങൾക്കും മറ്റ് ചിലവിനോ ഉപയോഗിക്കാം. നിങ്ങളുടെ പിതാവിനെ സുഖപ്പെടുത്താനും നിങ്ങളുടെ സാമ്പത്തിക ഭാരം കുറയ്ക്കാനും ഞാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. കുട്ടികളുടെ വിദ്യാഭ്യാസത്തിനും മറ്റുമായി ഞാൻ സഹായിക്കുകയും ഇടയ്ക്കിടെ പണം അയയ്ക്കുകയും ചെയ്യും."

അപ്രതീക്ഷിതമായ ഈ സംഭവങ്ങളിൽ കേശവൻ അമ്പരന്നു. ഭാര്യയുമായി അച്ഛൻ്റെ മുറിയിലേക്ക് ഓടിച്ചെന്ന് അയാൾ ഉറക്കെ പറഞ്ഞു., "അച്ചാ , രമേശൻ 50,000 ഡോളർ അയച്ചിട്ടുണ്ട്. ഏതാണ്ട് 40 ലക്ഷത്തിലധികം രൂപ! അതിൽ നിന്ന് കുറച്ച് വീട് പുതുക്കിപ്പണിയാനും മറ്റ് ആവശ്യങ്ങൾക്കും അച്ഛനെ സുഖപ്പെടുത്താനും അദ്ദേഹം നിർദ്ദേശിച്ചിരിക്കുന്നു.. ആൺകുട്ടികളുടെ വിദ്യാഭ്യാസം, അവർക്കും നല്ല ജോലി കിട്ടും വരെ താൻ ശ്രദ്ധിക്കുമെന്നും വാഗ്ദാനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട് !"

മാധവൻ നായർ, ക്ഷേത്രത്തിന് നേരെ തല തിരിച്ചു കിടന്നു. ഒരുപക്ഷേ, അധിപനായ ദേവനോട് നിശബ്ദമായി നന്ദി പറയുവാനായിരിക്കാം!.

Pookkalam and significance of the stars

Pookkalam ( Floral Rangoli ) is one of the most prominent aspects of the Onam festival. Each day of the festival, the size and complexity of the Pookkalam increase, reaching its pinnacle on the tenth and final day, ending with Onam.

Pookkalams showcase rich social and cultural heritage and hold significant symbolism, in addition to their captivating beauty. Also, it is heavily associated with the prosperity, sanctity, and harmony of families and the community as a whole.

The tradition of laying the Onam Pookalam (floral carpet) begins, marked by Atham Nakshatram in the month of Chingam on the Malayalam calendar. ( Chingam 10, this year 1201 on the Malayalam calendar), and culminates on the 10th day of Tiruvonam. This year, Onam is celebrated between the 26th of August and to 5th of September 2025.

Each of the Stars (Nakshatram) on these 10 days is associated with honouring a deity and is worshipped. Here it goes...

Day-1 Star -Atham initiates the Onam festivities honouring the legendary King Mahabali. Atham sets a tone of joy, unity and creativity for the following days. This year, it is also associated with Gowri Ganesh Pooja, a significant ritual where devotees worship Goddess Gowri and Lord Ganesha.

Day-2 Star -Chithira is the 14th lunar mansion in Vedic astrology. In the context of Onam, Chitra holds significance as it’s associated with Lord Ganesh, who symbolises wisdom, strength, and good luck, while his large ears represent the importance of listening and learning.

Day- 3 Star - Chithra, the third day of Onam, extending from yesterday, and honouring the significance of Lord Krishna, symbolising the power of protection and preservation. Let us reflect on the importance of preserving our cultural heritage and protecting the environment.

Day- 4 Star- Chothi is associated with Lord Vayu. Lord Vayu symbolises formlessness, freedom, movement, independence, and flexibility. Vayu forms the foundation of our ability to breathe. Today’s pookkalam represents Om, as the core component of Pranayama breath practices. Vibrations of chanting Om stimulate limitless life.

Day -5 Star Vishakham is the 16th lunar mansion and is often associated with Lord Subramanya, also known as Kartikeya or Murugan. Lord Subramanya is revered as the divine son of Lord Shiva and Goddess Parvathi, symbolising the union of masculine and feminine energies. He’s often depicted as a brave warrior, riding His peacock and wielding a vel (spear), representing victory and courage in the face of adversity. In the context of Onam, Lord Subramanya’s significance can be linked to the themes of courage, wisdom and spiritual growth, which are often celebrated during festivities.

Day -6 Star-Anizham is considered to be blissful and auspicious for Anizham-born devotees to visit Lord Ayyappa at Sabarimala. The Pookkalam today represents 18 holy steps leading to the Sanctum, representing various spiritual journeys of human nature. Each step has symbolic meaning with common interpretations including the Five senses, the Eight passions(Ashtangas), Three qualities (Thrigunas) and knowledge (Vidya) versus ignorance( Avidya). Successfully crossing these 18 steps is seen as achieving a state of spiritual readiness, allowing the pilgrim to receive the Darshan of Lord Ayyappa.

Day -7 Star-Thrikketta is associated with Lord Indra, the lord of the gods and is considered to be the protector of intellectual abilities. Pookkalam today represents the significance of symmetry, reflecting the balance and harmony that are essential to life. It reminds us of the importance of finding equilibrium in our thoughts, words and actions, which alone can cultivate a sense of balance, harmony and beauty that reflects the perfection of the universe.

Day - 8 Star-Moolam is associated with Lord Hanuman. Moolam is the 19th star as per the Hindu calendar and is considered to possess spiritual and mystical energies. Lord Hanuman is known for his strength, devotion and selfless service. He is also a symbol of loyalty, courage and spiritual growth. Pookkalam today depicts the symbol Gada or mace associated with Hanuman, representing strength and inner power that comes from devotion, self-discipline and resilience.

Day - 9 Star- Pooradam is linked to Lord Varuna, the deity of cosmic waters. Pooradam is symbolised with a winnowing basket or a tusk of an elephant. It also acknowledges the majestic elephants that hold a special place in Kerala’s cultural heritage. Elephants are an integral part of Kerala’s traditions, particularly temple festivals, where they are adorned with intricate caparisons and participate in grand processions. They are considered as symbols of prosperity, good fortune, and spiritual growth. Elephants are a staple in Kerala’s festivals, like Trissur Pooram, where more than 30 decorated elephants are stationed or paraded through the streets accompanied by traditional music and dance. Kerala has a unique phenomenon of elephant clubs, where devotees passionately follow and admire specific elephants like the legendary Guruvayoor Kesavan, to the new generation's tallest tusker, Thechikkat Rmachandran. Let’s cherish the bond to thrive and inspire the future generations.

Day- 10 -Uthradam, this year, the tenth day of Onam, respects the powerful Sun God, symbolising His radiant energy and its profound impact on our lives. In Pookkalam, Sun, as the ultimate source of energy that nourishes our planet and sustains life, is represented in different forms.

The Sun also depicts inner light, guiding us towards self-realisation and awakening. Shine bright like the Sun, spreading warmth, positivity, and joy wherever you go. May the light spread…..

Happy ONAM to all !!!

The Coffee Story

Coffee is more than a drink—it’s a ritual, a culture, and a global industry worth billions. How did this simple bean become the second-most traded commodity in the world after crude oil?

From mythical beginnings to global dominance, it’s a fascinating journey of coffee through the centuries.

The origins of coffee are steeped in legend. In Ethiopia, folklore tells of a goat herder named Kaldi who noticed his goats acting unusually lively after eating berries from a certain tree. Intrigued, Kaldi brought these berries to a local monastery, where monks brewed them into a drink. A beverage that helped them stay alert during long hours of prayer.

This energising discovery quickly spread throughout Ethiopia, eventually reaching the Arabian Peninsula. This story remains a charming way to introduce coffee’s early history, even if the exact details are lost to time.

By the 15th century, coffee was cultivated and traded across the Arabian Peninsula. Yemen became the epicentre of coffee production, particularly around the port of Mocha, which became synonymous with the drink.

In cities across the Middle East, public coffeehouses emerged as vital hubs of social activity. These establishments weren’t just for drinking coffee—they became venues for music, chess, poetry, and lively debates. Known as “Schools of the Wise,” these coffeehouses played a pivotal role in the cultural and intellectual life of the time.

The first coffee house in the world is believed to have originated in Constantinople in 1475, making it approximately 550 years old.

Two world-famous people, Picasso and Neruda. A painter and a writer. The first part of both their names is common—Pablo. Both cherished coffee and shared it with their girlfriends. There is a brand called Neruda Coffee. Love blooms and fades in a coffee house, he wrote.

The French writer Balzac drank up to 50 cups of coffee a day.. Ernest Hemingway and Charles Dickens were the two other coffee-drunkards!. Chocolate coffee was the favourite of the famous thinker and writer Voltaire.

The fame of coffee grew as pilgrims visiting Mecca shared its energising properties with travellers and merchants, spreading its popularity to new regions.

Coffee arrived in Europe in the 17th century, carried by traders and travellers returning from the Near East. Initially, it faced resistance. Some clergy denounced it as the “bitter invention of Satan,” but Pope Clement VIII famously intervened, tasting the drink himself. Delighted by its flavour, he gave coffee his blessing, allowing it to flourish across Christendom.

Coffeehouses became central to European life, especially in cities like Venice, London, and Paris. In England, they were nicknamed “penny universities” because a penny bought not just a cup of coffee but access to stimulating conversations. These spaces became breeding grounds for intellectual thought, business ideas, and networking.

Coffee soon replaced traditional breakfast beverages like beer and wine, ushering in a more energised and productive workforce. This shift symbolised coffee’s growing influence on European society.

As coffee’s popularity grew, European powers competed fiercely to control its cultivation. The Dutch were pioneers, establishing coffee plantations in Java, Sumatra, and other parts of Indonesia during the 17th century. These efforts created a thriving trade network and marked the beginning of coffee’s globalisation.

The Americas entered the coffee scene in the 18th century. French naval officer Gabriel de Clieu famously transported a coffee seedling from Paris to the Caribbean island of Martinique. Despite storms, sabotage, and pirate attacks, he successfully planted the seedling, which became the ancestor of millions of coffee trees in the Americas.

Brazil’s coffee industry owes its origins to an act of charm and subterfuge. Francisco de Mello Palheta, a Brazilian emissary, persuaded the wife of the French Guiana governor to secretly gift him coffee seeds. These seeds formed the foundation of Brazil’s coffee empire, which remains a global leader in production today.

By the late 18th century, coffee had become one of the world’s most lucrative crops, shaping colonial economies and fostering international trade.

Throughout history, coffeehouses have been at the heart of cultural and political revolutions. In 18th-century Europe, they were the meeting places of intellectuals, fueling the Enlightenment and other transformative movements. Similarly, in America, coffee played a symbolic role during the Boston Tea Party. As colonists protested British taxation on tea, they adopted coffee as a patriotic alternative—a tradition that endures to this day..

It can be said that the arrival of coffee in India is through the Sufi tradition. Around 800 AD, on his way back from Mecca to India, a Sufi monk named Baba Budhan visited Yemen and brought back seven coffee bean seeds from there. He buried them in his ashram in Chikkamagaluru, Karnataka. Later, the place where he cultivated them became famous as Baba Budhan Hills. During the British rule, coffee cultivation spread to other parts of South India.

This commercial growth of coffee was initiated and encouraged by the British. Since then, coffee has gained popularity, both as a crop as well as a beverage. The regions of Western Ghats, Tamil Nadu, Kerala, Karnataka, Odisha, Andhra Pradesh and a few northeast regions are the largest producers of coffee in the country.

The best mornings in a Tamil household start with Filter Coffee, fondly called as “kaapi”. For a South Indian, more specifically a “Tamilian”, Coffee is not just a drink but an emotion.

Coffee has transcended its role as a simple beverage in the 21st century. It’s a lifestyle, a status symbol, and a cornerstone of modern culture. The rise of global coffee chains like Starbucks has revolutionised the coffee culture and how coffee is consumed, emphasising convenience and customisation.

Today, as you sip your morning brew, you’re participating in a story centuries in the making—a story of resilience, connection, and the enduring allure of this remarkable beverage.